- İnsan dünyada kelamı ilahiyi anlamak için bulunuyor vazifesi itibarıyla yani çok spot halinde söyleyecek olursam. Kelamı ilahiyi anladığımız, Allah’ın muradını bugünkü yansımaları itibarıyla devşirdiğimiz oranda hayatımız bir mana kazanıyor ve canlanıyor, öbür türlü ölü, hakikaten ölü. Dolayısıyla Kur’an ı anlamak ki;
“Kur’an ın metni bir defa indi, ama manası sürekli inmeye devam ediyor. Tefsir çalışmaları da bu inmeye devam eden manaları herkesin kendi heybesinde, kendi kabında toplamaya çabası.” Gibi çok hoş bir izah. Hakikaten benimde zihnimde yerini buldu.
Bugün tefsir, te’vil, meal, Kur’an ın anlaşılması, tefsir biçimleri, tarih boyunca bu konudaki gelenek, Müslümanlar nasıl bir çaba ortaya koydular bu çerçevede çok yoğun bir gündemimiz var. Uygun görürseniz tefsir dediğimiz şey, Kur’an ı anlama çabası olarak tefsir deyince biz ne anlayacağız hocam. Her zaman yaptığımız gibi sizin sistemli bir tarzınız var. Bu tanımı oturtalım.
- Bismillahirrahmanirrahim.
Tefsir deyince ne anlamalı. Kısaca sualinize cevap vereyim, ondan sonra isterseniz şöyle bir geriye çekilip mevzuu daha genel hatlarıyla ortaya koyalım. Yani önce tefsire zum yapalım ama ondan sonra çekelim kamerayı ve Allah’ın gör dediği yerden nasıl görünüyor oraya bakalım.
Tefsir kelime manası olarak, örtülü bir şeyin üzerini açmak demek. Fesera. Hatta hekimin elindeki numuneye de tefsira denir. Mesela idrar numunesine, -yüzünüze gül suyu- kan numunesine tefsira. Çünkü oraya bakarak hastalığı tefsir edecek. Bu manada teşhis koyacak. Yine tetkik, bir şeyin üstünü açmak, madenin üstünü açmak, kapalı bir şeyin üstünü açmak, yani cevheri ortaya çıkarmak. Tefsir de sözün cevherini ortaya çıkarmaktır. Sözün cevheri ise anlamdır. Cevheri çıkarmak için üstündeki toprağı sıyırmak, tozu almak, hatta kılıfını çıkarmak, kılıcı kınından sıyırmak. Yani işin aslına dönmek. Bu manada tefsir örtülü olan bir şeyi açmak manasına gelir. Kur’an da da zaten bir yerde geçiyor. Orada da yine olumlu manada geçiyor Furkan suresinde
(Hem onlar sana karşı herhangi bir mesel ile gelmezler ki, biz sana (onun karşılığında) doğrusunu ve tefsirin daha güzelini getirmiş olmayalım.) Furkan/33
(Devam edecek.)
Kaynak Vahyin penceresinden.